شب بود و من نگاهم را همچون پروانه ای به سمت آسمان فرستادم ، ماه را دیدم که به زمین چشم دوخته بود، از شهاب و دنباله دار هم خبری نبود اتفاقی به یاد ستاره ها افتادم و با خودم گفتم که مثل یک ظرف پر از نقل های رنگی هستند! البته نه به اندازه نقل های زمین به بزرگی ای که بتوانند ظرف آسمان را پر کنند! نقل های کم سن و سال آبی هستند یعنی هنوز جوان اند وقتی یکی از این نقل ها رنگ زرد داشته باشد به این معناست که نقلی میان سال است و نقل قرمز نشان دهنده پیری است درست مثل یک مادربزرگ شاید پدر بزرگ! اگر این قرمز ها غول قرمز بشوند توانایی این را دارند که در شرایط خاص ستاره ای نوترونی را بوجود اورند یا یک سحابی از خود در آسمان به یادگار گذارند. راستی برای سال نو یک نقل گازی میل ندارید؟!
سال نو مبارک!!!
گزارش تصویری افتتاحیه سال جهانی نجوم در پاریس |
|
آسمان بهار : شمال غربی
مشخصات چارت : آسمان 25 اسفند ، ساعت 11 شب
آسمان 25 فروردین ، ساعت 10 شب
آسمان 25 اردیبهشت ، ساعت 8 شب
در این ایام باید با صورت فلکی جبار و ستارگان زمستانی ، خداحافظی کرد. ما می
توانیم آنها را در افق پایین و در موقع غروب تا آخر فروردین هم ببینیم. صورت فلکی
ثور و ستاره درخشان نارنجی - قرمز آن یعنی آلفا یا دبران درآسمان شمال غربی
درافق بسیار پایین قرار گرفته است. عیوق یا آلفای ارابه ران دربالای صورت فلکی ثور
است. صورت فلکی برساووش در زیر عیوق و ستارگان ذات الکرسی به شکل دبلیو (w)
در پایین آسمان شمالی و دقیقاً کمی بالای افق واقع شده است. ستاره کاستور
( آلفای جوزا) ، پولوکس
(بتای جوزا) و
شعرای شامی (آلفای کلب اصغر) دربالا و درغرب عیوق قرار دارند.
ستارگان کم فروغ صورت فلکی سیاه گوش نیاز به چشمانی تیزبین دارند تا بتوان این
صورت فلکی گُربه گون را دید که دربالای عیوق قرار دارد. کهکشان راه شیری دراین
مکان ذاتاً کم فروغ است. ولی درمنطقه ذات الکرسی درجایی که به افق برخورد می کند
به حداکثر درخشندگی خود می رسد ، البته اگر آلودگی نوری و مشکلات اتمسفری این
اجازه را بدهد.
آسمان بهار :شمال شرقی
مشخصات چارت : آسمان 25 اسفند ، ساعت 11 شب
آسمان 25 فروردین ، ساعت 10 شب
آسمان 25 اردیبهشت ، ساعت 8 شب
دربالای آسمان شمال شرقی دب اکبر که درنزد مردم به خرس بزرگ معروف است ،
قرار دارد. دو ستاره ی انتهایی درکاسه آبگردان به نام "راهنمایان" معروف هستند که
اگر آنها را به هم متصل و ادامه دهیم به ستاره قطبی (آلفای خرس کوچک) یا ستاره
شمال می رسیم. اگر این دوستاره را از سمت دیگر ادامه دهیم ، به صورت فلکی اسد
درجنوب شرقی می رسیم. اگر قوسِ دسته آبگردان خرس بزرگ را ادامه دهیم به ستاره
روشن نارنجی سِماک رامِح (آلفای عوا) درنیمه راه آسمان شرقی خواهیم رسید که قاعده
ی بادبادکی شکل عوا یا گاو چران را تشکیل می دهد که دراین شرایط تقریباً افقی است
. اگرخط را از سِماک رامِح باز هم بیشتر ادامه دهیم به "سِماک اعزل" یا آلفای سنبله
درسمت جنوب شرقی خواهیم رسید. در زیر سِماک اعزل یک قوس از ستارگان به نام
اکلیل شمالی وجود دارد که در زیر آن صورت فلکی پروانه مانند یا (H) شکل ِ هرکول
می باشد. دقیقاً درشمال شرقی ستاره سفید رنگ چشمک زن نسر واقع یا آلفای شلیاق
(چنگ رومی) ، اولین ستاره پیام آور فصل تابستان حضور دارد.
آسمان بهار : جنوب شرقی
مشخصات چارت : آسمان 25 اسفند ، ساعت 11 شب
آسمان 25 فروردین ، ساعت 10 شب
آسمان 25 اردیبهشت ، ساعت 8 شب
ستارگان درخشان آسمان جنوب شرقی برای این ایام عبارتند از ستاره درخشان سفید
سِماک اعزل ، "آلفای سنبله" ستاره غول سرخ رنگ سِماک رامح "آلفای عوا" . برای
یافتن آنها می توان ستاره های دسته آبگردان دبّ اکبر را ادامه داد تا به سِماک رامح و
سپس سِماک اعزل رسید. درسمت راست سِماک اعزل ، چهار ستاره قابل تئجه غراب یا
کلاغ وجود دارد. دربالای سنبله ستاره درخشان ذنب الاسد ، بتای دم شیر یا اسد وجود
دارد.در شرق ذنب الاسد خوشه ای ازستارگان به نام گیسوان برنیکه قرار دارد که بنظر
می رسد کلاله یا منگوله ای در دم شیر باشد. وقتی که شما به سمت گیسوان برنیکه نگاه
می کنید ، درحقیقت به شمال نظاره می کنید که عمود بر سطح راه شیری و در ماورای
مناطق کهکشان ماست. گیسو و صورت فلکی نزدیک به آن یعنی سنبله ، جایگاه هزاران
کهکشان کم فروغ می باشد که با تلسکوپ های آماتوری غیرقابل مشاهده اند.
آسمان بهار : جنوب غربی
مشخصات چارت : آسمان 25 اسفند ، ساعت 11 شب
آسمان 25 فروردین ، ساعت 10 شب
آسمان 25 اردیبهشت ، ساعت 8 شب
صورت فلکی عظیم جبار درافق خیلی پایین جنوب غربی قار گرفته ، شعرای یمانی یا
ستاره سگ (ستاره آلفای صورت فلکی کلب اکبر) ، دقیقاً دربالای افق است و بر روی
آن ستاره شعرای شامی (آلفای کلب اصغر) یا ستاره سگ کوچک قرار گرفته است.
قدری بالاتر درسمت غربِ جنوب غربی یک جفت ازستاره های جوزا ، یعنی کاستور (آلفای جوزا) و
پولوکس (بتای جوزا) قرار دارند. ستاره ی قلب الاسد که آلفای صورت
فلکی اسد می باشد تقریباً در روی نصف النهار جنوبی واقع است. بعضی از صورت های
فلکی کم فروغ آسمان ازجمله مار آبی یا دریایی ، سرطان یا خرچنگ بقیه آسمان جنوب
غربی را می پوشانند. صورت فلکی مار آبی بزرگترین و درازترین صورت فلکی آسمان
شب است و برای طلوع کامل این صورت حدود شش ساعت وقت لازم است. سرِمار در
زیر سرطان و کمی بسوی شرق شعرای شامی است.
ازشما خوانندگان این خبر برای نامناسب بودن کیفیت چارت ها پوزش می طلبم
نویسنده :نسترن سهرابی
منبع :starrysky.ir
زیبایی های آسمان شب از 9 تا 15 فروردین
چگونه قطب جنوب جغرافیایی را بیابیم؟
نیمکره شمالی دارای ستاره ای درخشان به عنوان ستاره قطبی است که پیوسته راهنمای منجمان ، دریانوردان ، نقشه برداران و سپاهیان در هرکجای این نیمکره است . ولی در نیمکره جنوبی چنین شرایطی نیست. درآسمان نیمکره جنوبی و درمکانی که محور شمال به جنوب کره زمین امتداد می یابد ، به طور کلی منطقه ای بی ستاره است
البته این طور هم نیست که هیچ ستاره ای در آن حوالی نباشد ، اما ستاره سیگما از صورت فلکی هشتک (اکتان) ازستارگان مقیم این محدوده است که دیدارش با چشم غیر مسلح فقط درتاریکی مطلق میسر می شود و به نام ستاره قطب جنوب خوانده می شود.این ستاره سیگما درصورت فلکی هشتک درفاصله 1,03 درجه ای قطب واقعی جنوب مستقر است و برخلاف ستاره قطب شمال ، از این نزدیک تر به قطب جنوب نمی شود.در چندسال آینده یعنی درسال 2010 فاصله آن به اندازه دودقیقه قوسی دورتر هم می شود.البته درسال 1830 این ستاره درنزدیک ترین فاصله خود به قطب واقعی جنوب در حد 45 دقیقه قوسی بوده است
درحقیقت دهها ستاره دیگر و نزدیکتر به قطب جنوب سماوی درآسمان حضور دارند
ولی مشکل اصلی این است که نمی توان آنها را باچشم غیر مسلح مشاهده کرد.
درخشنده ترین آنها دارای قدر7بوده و بقیه هم کم فروغ ترند
حال به این موضوع می رسیم که بدون داشتن یک راهنمای روشن درمنطقه ،جنوبی چگونه قطب جنوب را می توان یافت؟دراین موقع ازسال صورت فلکی چلیپا یا صلیب جنوبی درآسمان جنوب شرقی درارتفاع بالا می باشد. با یافتن دوستاره گاما و آلفای این صورت فلکی به عنوان ستارگان راهنما می توان محدوده قطب جنوب فلکی را معین کرد.
فاصله زاویه ای بین ستارگان گاما و آلفای صلیب جنوبی در حدود6درجه می باشد
قطب جنوب آسمان هم درفاصله 27 درجه ای آلفا یعنی چهارو نیم برابر طول بین این دو ستاره قرار گرفته است. به عبارت دیگر این طول معادل اندازه سه مشت انسان
درفاصله دست است. برای راهنمایی شما دراینجا نقشه ای ارائه شده که به کمک آن میتوان به همراه دوربین دوچشمی مکان قطب جنوب را به طور تقریب یافت. (البته بایدتوجه داشت که لازم است نقشه به گونه ای توجیه شود که با موقعیت ستارگان آسمان همخوان باشد). برای مواقعی که صلیب جنوبی درآسمان نیست ، مثلاً حدودماه آبان ، کار تاحدودی مشکل تر می شود. دراین صورت باید ستاره قدر دوم آنکا(Ankaa) از صورت فلکی سیمرغ (عنقا) را به همراه ستاره کم فروغ تری بنام بتای نرمار پیدا کرد .
خطی که آنکا را به بتای نرمار وصل می کند ، اگر به اندازه ی 12 درجه امتداد پیدا کند
(کمی بیشتر از یک مشت) به نزدیکی قطب جنوب خواهد رسید
همان طور که به لحاظ حرکت تقدیمی زمین جایگاه قطب شمال درتغییر است، برای قطب
جنوب هم ، چنین پدیده ای وجود دارد
درسال5700 ستاره ای ازصورت فلکی شاه تخته(تیر حمّال) به نام امگا با قدر 3,3 ستاره
قطبی جدید خواهد شد. درسال 7700 ستاره آیوتا ازهمین صورت فلکی عهده دار این
سمت می گردد و به دنبال آن درسال 9000 ستاره درخشان دلتای مَرکَب در اثر پدیده
حرکت تقدیمی جایگاه قطب جنوب را اشغال خواهد نمود
درضمن دراین هفته:
پس از غروب آفتاب ستاره درخشان آبی - سفید سِماک اعزل درآسمان نیمکره شمالی
طلوع می نماید.
نویسنده : نسترن سهرابی
منبع : starrysky.ir