منطقه بندی یکی از ابزارهای برنامه ریزی می باشد. در برنامه ملی توسعه گردشگری ایران که تهیه آن در سال 1380 به پایان رسید، ایران به هفت منطقه گردشگری تقسیم شد که عبارتند از:
1- منطقه البرز شامل استان های تهران، مازندران، گلستان، مرکزی، قزوین، قم و سمنان.
2- منطقه سبلان شامل استانهای آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و گیلان.
3- منطقه مرزهای غربی شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، همدان، لرستان و ایلام.
4- منطقه پایتخت های باستانی شامل استانهای خوزستان و چهارمحال بختیاری.
5- منطقه قلب پارس شامل استانهای اصفهان، کهکیلویه و بویراحمد، فارس و بوشهر.
6- منطقه بزرگ کاروان جنوبی شامل استانهای یزد، کرمان و هرمزگان.
7- منطقه مرزهای شرقی شامل استانهای خراسان و سیستان وبلوچستان.
نگاهی به استان های قرار گرفته در قالب این مناطق نشان می دهد که مهمترین اصل منطقه بندی که همان وجود نوعی تجانس و همگونی میان بخشهای مختلف منطقه است رعایت نشده است. به عنوان مثال استان هایی مانند مازندران و گلستان با اقلیم خاص ناحیه خزری و فرهنگی کاملا متمایز با استانهای قم و مرکزی با اقلیمی بیابانی در یک منطقه قرار دارند!
لازم است اشاره نمایم که در طرح ملی توسعه گردشگری که پیش از انقلاب توسط توریست کنسالت تهیه شده بود ایران به یازده منطقه گردشگری تقسیم شده بود.
روزبه میرزائی
14 بهمن 1387