بچ? عوضی / Changeling
کارگردان: کلینت ایست وود. فیلمنامه: جی. مایکل استراچینسکی. موسیقی: کلینت ایست
وود. مدیر فیلمبرداری: تام اشترن. تدوین: جوئل کاکس، گری روچ. طراح صحنه: جیمز جی.
موراکامی. بازیگران: آنجلینا جولی[کریستین کالینز]، گتلین گریفیث[والتر کالینز]،
میشل مارتین[سندی]، مایکل کلی[کارآگاه لستر یبارا]، جان مالکوویچ[کشیش گوستاو
برایگلب]، کولم فیوره[رئیس پلیس جیمز ئی. دیویس]، جفری داناوان[سروان جی. جی.
جونز]، دنیس اوهارا[دکتر جاناتان استیل]. 141 دقیقه. محصول 2008 آمریکا. نامزد نخل
طلای جشنواره کن، نامزد جایزه بهترین موسیقی و بهترین بازیگر نقش اول زن از مراسم
گولدن گلاب، نامزد جایزه ساتلایت برای بهترین فیلمبرداری و بازیگر نقش اول زن.
سال 1928، لس آنجلس. کریستین کالینز مادر مجرد مجبور می شود برای رفتن به سر کار
پسر 9 ساله اش والتر را در خانه تنها بگذارد. اما زمانی که بازمی گردد، والتر را
در خانه نمی یابد. جست و جوهایش نتیجه نمی دهد و مراجعه اش به پلیس نیز سود چندانی
ندارد. اما خطابه کشیش گوستاو برایگلب درباره فساد، بی لیاقتی و سهل انگاری پلیس لس
آنجلس سبب می شود تا رئیس پلیس و مامورین پرونده به دست و پا بیفتند. چند ماه بعد،
پلیس به کریستین اطلاع می دهد فرزندش زنده در شهری دیگر یافته شده است. اما زمانی
که کریستین برای تحویل گرفتن پسرش در مراسم برگزار شده توسط پلیس در ایستگاه راه
آهن حاضر می شود، خود را با بچه ای عوضی روبرو می بیند. کریستین ابتدا از پذیرش این
بچه امتناع می کند، ولی اصرارها و فشارها سروان جونز باعث می شود تا بچه عوضی را
به خانه ببرد. رفتار اشتباه کودک بر نظریه کریستین صحه گذاشته و بعد از گفت و گو
با معلم و دکتر وی بار دیگر نزد جونز می رود. جونز که آبروی اداره پلیس را در خطر
می بیند، مقدمات دستگیری و انتقال کریستین را به یک اسایشگاه روانی فراهم می کند.
کریستین توسط مدیر آسایشگاه برای امضای کاغذی مبنی بر پذیرش این بچه عوضی به جای
والتر تحت فشار قرار می گیرد. اما دستگیر شدن تصادفی قاتلی متهم به کشتن 20 کودک و
پیگیری های برایگلب سبب نجاتش شده و نقشه پلیس برای بستن سریع پرونده فاش می شود.
اینک همه یقین دارند که والتر در میان کودکان کشته شده است، ولی کریستین هنوز
امیدش را از دست نداده است...
چرا باید دید؟
حیرت انگیز است دیدن این همه نیرو و شور در مردی 78 ساله و فیلمسازی که با هر
فیلمش تازه اش نشانه هایی تازه از چیره دستی خود در کارگردانی را به نمایش می
گذارد. گویا ایست وود سالخورده قصد دارد به جبران سال هایی که در برابر دوربین
بوده، در این روزها سالیانه دو فیلم بسازد. اما چه خوب که این پر کاری باعث افت
کیفی آثارش نشده است.
بچ? عوضی دومین فیلم است وود در سال اخیر است که بر اساس داستانی واقعی(قتل های
Wineville Chicken Coop) ساخته شده و مانند بسیاری از فیلم های وی در جشنواره کن
مورد توجه قرار گرفته است. بچ? عوضی برای دوستداران فیلم های پلیسی تمی آشنا دارد:
بی لیاقتی پلیس و تلاش برای حصول به نتیجه در کمترین زمان و بستن پرونده که منجر
به فاجعه می شود. اما ایست وود در گذر سال ها قواعد بازی را خیلی خوب آموخته و می
داند که نمی شود امروز به راحتی روی داستانی تک بعدی مانور داد. پس باید آن را با
استفاده از مصالح موجود به شکلی امروزی تر، پیچیده تر و جامع تر در آورد.بر اثر
همین تلاش است که فیلمی که می تواند تلاش های یک مادر برای دسترسی به فرزندش
ارزیابی شود، تبدیل به فیلمی در باب اصلاحات اجتماعی می شود. فیلمی در ستایش از
دموکراسی و لیبرالیسم که گوشه چشمی به مردان خدا نیز دارد. کسانی چون کشیش برایگلب
که خود را صدای خداوند اعلام می کنند و در این فیلم نقشی را بازی می کنند که باید
بازی کنند یعنی شبان.
البته ایست وود که بعد از ران هاوارد برای کارگردانی فیلم انتخاب شد، برای
پیچیده تر کردن فیلم در جریان وقایع و حتی جزئیات دست برده و پایانی باز به فیلم
داده تا درام خود را قدرتی مضاعف ببخشد. ولی در یک کلام می توان فیلم را در ستایش
آمریکا دانست، این که چگونه مقاوت زنی از طبقه کارگر می تواند دستگاه عظیم پلیس را
به زانو در آورد.
قدرت کارگردانی ایست وود و دقت او در جزئیات، در کنار بازی فوق العاده خوب جولی
باعث خلق فیلم موثری شده که با وجود قابل حدس بودن برخی دقایق آن می شود به راحتی
به آن دل سپرد و مانند داوران کن یا منتقدان فرنگی زبان به تحسین اش گشود.
کارگردانی که 4 اسکار و بیش از 100 جایزه ارزشمند دیگر در کارنامه دارد، نباید غیر
از این باشد!
ژانر: جنایی، درام، رازآمیز
