در تبیین ماهیت هنر به طورکلی که هنر تئاتر نیز جزءی از آن بشمار می آید، از دیرباز تاکنون منشاء آن را معلول عواملی چند از جمله :
1- غریزه بازی 2- شوق خودنمایی 3- تلطیف غرایز حیوانی 4- تصعید غریزه جنسی 5- تلطیف محرکات فطری، عنوان کرده اند.
ارسطو در کتاب هنر شاعری خود منشاء تمام هنرها را وجود غریزه تقلید در انسان میداند. و تنها تفاوت آنها را در وسیله تقلید ، موضوع تقلید و طریقه تقلید ذکر میکند.
ارسطو در فصل چهارم کتاب (فن شعر ) خود میگوید: تقلید کردن ، غریزه ایی است که از کودکی در انسان ظاهر میشود. و یکی از امتیازات بشر بر سایر حیوانات پست تر در آن است که وی مقلدترین مخلوقات جهان است و نخستین دانسته های خود را از راه تقلید فرا میگیرد. و همه انسانها طبیعتاٌ از کارهای تقلیدی لذت میبرند.
پس میپذیریم که هنر بطور کلی و تئاتر بطور خاص تقلید است. تقلید از طبیعت و کردارهای آدمی اما باید در نظر داشت که لذت جویی انسان را به تقلید وادار نکرده است. بلکه ادامه بقاء و حفظ زندگی اورا به تلاشهای خستگی ناپذیر واداشته است.
چرا که انسان تنها موجودی است که به مدد قدرت تعقل میخواهد به کنه مسائل دنیا پی ببرد. و راز تحولات دنیا را کشف نماید.
انسان در زمانهای دور از دیدن عکس خود در آب و همچنین دین سایه خود ناشی از نور آفتاب و یا شعله ور شدن آتش و همچنین عدم از بین رفتن آنها در جریانات متوالی به وجود روح پی برد و چنین تفکر میکرد که روح را در سیطره خود درآورده است. اینجا بود که او در صدد تسخیر روح حیوانات و اشیاء نیز برآمد. مثلاٌ با کندن نقش گوزنی بر دیوار غاری که در آن بسر میبرد و یا پوشیدن پوست آن و تقلید حرکات، فکر میکرد که روح آن را به تسخیر خود درآورده است.
و بدین ترتیب آدمی از قالب خود بیرون آمد و در جلد موجودی دیگر رفت و حرکات او را تقلید میکرد . جست و خیز کرد و آواز در داد و از این امر 2 نتیجه حاصل شد:
1- هنر رقص و آواز پایه گذاری گردید.
2- جادوی حرکت یا جان گرایی
از این پس انسان برای هر جنبنده ایی از حیوان و گیاه گرفته تا آبها روح قائل شد و دریافت تا این دو در هم آمیخته اند تسلط روح بر جسم پایدار است. و زمانی که جسم بیجان همنوعان خود را دید دریافت که روح آنها در اطراف پراکنده است پس در صدد تامین غذای ارواح برآمد . پس اندیشه کرد بنحوی اطاعت و بندگی ارواح را بجای آورد تا از خشم آنان در امان باشد و به لطفشان بیفزاید. پس بخاطر شادی این روح و افتخار مقام والایش که اینک نیرویی بس عظیم بدست آورده است به رقص برخاست. رقصی که دیگر تقلید حرکات حیوانات نبود بلکه رقصی که بیننده را به یاد تمام حالات ، غمها ، شادیها و رشادتهای صاحب روح می انداخت. رفته رفته کلام جایگزین آواز گردید . کلامی که همسرایان تئاتر یونان از آن زاده گردید.
(ادامه دارد)
منابع:
ـ فن شعر ارسطو
- شناخت عوامل نمایش
عاشقان عیدتان مبارک باد.
نمایش خیابانی ( به چپ چپ به راست راست ) نوشته و کار سامان خلیلیان با بازی امین بهپوری و رضا نورانی کاری از واحد نمایش حوزه هنری استان خوزستان به بخش مسابقه پنجمین جشنواره سراسری تئاتر ماه که از 23 تا 30 مهرماه در تهران برگزار میگردد راه یافت.
این در حالیست که نمایش ( توهم ) نوشته و کار مشترک آرش ساربان و علی بنائیان نیز به بخش مسابقه جشنواره تئاتر ماه راه پیدا کرده بود اما بدلیل شرکت کردن این نمایش در سومین جشنواره سراسری نمایشهای خیابانی مریوان و خروج از قانون اورژینال بودن اثر، از بخش مسابقه خارج گردید.
تله موش و دفینه به رویش رفتند.
فیلمهای کوتاه (تله موش) ساخته محمد غدیرزاده و (دفینه) ساخته احمد حیاتی از تولیدات واحد هنرهای تصویری حوزه هنری استان خوزستان به بخش مسابقه چهارمین جشنواره سراسری فیلم رویش راه یافتند.
این 2 فیلم پیش از این به پنجمین جشنواره سراسری فیلمهای 100 ثانیه تهران راه یافته بودند. که فیلم دفینه موفق به دریافت نشان ویژه هیئت داوران شد.
جشنواره فیلم رویش در چهار بخش داستانی ، مستند ، انیمیشن و فیلمنامه از 6 تا 9 آبانماه در شهر مقدس مشهد و به همت اداره کل امور استانها و مجلس حوزه هنری و حوزه هنری استان خراسان رضوی برگزار خواهد شد.
داوران بخش اصلی مسابقه این جشنواره آقایان : مجید مجیدی ، مجتبی راعی ، رضا میرکریمی ، مهرداد اسکویی و جمال شورجه میباشند.
